Interview met Rudy Sohier: De vrede moet elke dag onderhandeld worden
In 2016 sluiten de Colombiaanse overheid en de guerrillabeweging FARC een vredesakkoord dat een einde maakt aan een 50-jarig conflict. In 2022 krijgt Colombia met Gustavo Petro een linkse president, tegelijkertijd groeit het aantal linkse vertegenwoordigers in het parlement. De Colombiaanse vakbonden verenigd in de CUT grijpen dit momentum. Ze engageren zich volop in de uitvoering van het vredesakkoord en willen op sociaal en syndicaal vlak grote stappen vooruit zetten. Ze strijden voor waardig werk en waardig leven. Ze hopen voorgoed de donkere jaren achter zich te laten. De voorbije decennia werden talloze vakbondsleiders vermoord omdat ze opkwamen voor de rechten van de werknemers.
Een ABVV-delegatie bezocht de Colombiaanse vakbonden. ABVV bezoekt diverse projecten en initiatieven ondersteund door ABVV Algemene Centrale, FOS en ISVI. Rudy Sohier werkte als vormingswerker bij de Algemene Centrale. Na zijn pensioen werd hij vrijwilliger internationale projecten bij de Algemene Centrale. Hij reisde de eerste keer naar Columbia in 2008. Sindsdien komt hij er jaarlijks.
Wat is de politieke/syndicale situatie in Colombia op dit moment?
Mensen kennen het land vooral van het geweld. Drugs, de FARC [1] en gevaar komen snel naar boven. In sommige gebieden zal het inderdaad gevaarlijk zijn. In de steden is het echter niet gevaarlijker dan pakweg Brussel of Antwerpen. Het geweld zie je dus zeker niet overal. Zo goed als iedereen kan een normaal leven leiden en heeft gewoon werk zoals jij en ik.
Dat gezegd was er lang een stevige oorlog door het drugsgeweld. Geweld op syndicalisten was vroeger een heel pak erger. Wij als Belgische bezoekers zijn geen doelwit. Omdat we niet in de vuurlinie van de arbeidsonderhandelingen staan.
Sinds enkele maanden is er een linkse regering in het land onder leiding van Gustavo Petro. Er was grote hoop dat dit snel een grote vooruitgang zou betekenen. Realistisch gezien zal het eerder een stap in de goede richting zijn. Het is niet gemakkelijk om het schip meteen 180 graden te draaien. Maar de verkiezing is een sterk signaal van verbetering na 50 jaar burgeroorlog. Deze regering wordt gezien als de eerste linkse regering sinds de onafhankelijkheid van het land.
Nu moeten de volgende stappen van vooruitgang gezet worden. Mensen met heel veel geld en grond geven niet meteen hun verworven macht af. Velen zijn medeplichtig aan de moord van duizenden mensen in het drugsgeweld. Geweld dat vandaag nog doorloopt. Het blijft een strijd. Als de rijken hun grond terug moeten geven aan de originele boeren en gemeenschappen, dan valt hun rijkdom en macht weg en de mogelijkheid voor illegale drugsproductie.
Het vredesproces en de weg naar algemene verbetering gebeurt op wankele fundamenten. Petro wil vrede met iedereen. Maar er zijn FARC-afscheidingen die het niet eens waren met het vredesakkoord. Hij moet met deze en heel wat andere groepen vrede zien te sluiten. Dat is niet gemakkelijk. Hij heeft binnen zijn regering daarom niet-linkse politici moeten toelaten. Pietro wil voor iedereen vrede en voor iedereen vooruitgang. Lokaal organiseert hij al praattafels op lokaal niveau om duurzame vredesgespreken te ondersteunen. De vakbonden mogen daar aanwezig zijn. Hier zie je een ommezwaai met vroeger, waar vaak leger of politie voor conflictplekken werden ingezet.
Op welke manier ondersteunt het ABVV de initiatieven in dit land?
We ondersteunen 3 projecten in samenwerking met FOS. Zij volgen dit voor ons op het terrein. Iemand van onze kameraden daar woont/werk in Ecuador.
Als eerste werken we samen met een vakbond in de voedings- en productiesector. Daar is onze focus ‘betaalde huishoudhulpen’. Vergelijkbaar met onze dienstencheque werkers. We geven ondersteuning en opleiding voor de syndicalisten.
Ten tweede is er een samenwerking met de bouwmaterialensector. Bijvoorbeeld cement, steenbakkerijen… Daar werken we meer rond duurzame productie. Dat staat wel nog in de kinderschoenen. Al zien we wel al een mentaliteitsverandering.
Ten 3de hebben we een goede samenwerking met een collectief van vormingsmedewerkers. Hun focus ligt op veiligheid en gezondheid op het werk. Zij verrichten onder andere belangrijk werk door mensen wegwijs te maken in het complexe systeem van de sociale zekerheid. Bijvoorbeeld door duidelijk te maken wat te doen bij een arbeidsongeval. Voor veel mensen is dat niet duidelijk omdat de sociale zekerheid bestaat uit een spinnenweb van private verzekeringen voor van alles en nog wat. Deze sterke werking brengt veel mensen samen. Soms 100 of meer per bijeenkomst. Dit buiten de werkuren op een zaterdagnamiddag. Arbeiders uit verschillende regio’s en sectoren krijgen plenair antwoorden op concrete vragen. Al is er individuele ondersteuning mogelijk.
In Colombia bezochten we een van de grootste olieraffinaderijen van het land. Twee weken voor onze komst werd daar in de buurt nog een syndicalist vermoord op klaarlichte dag. De harde verhalen zijn daar dagelijkse kost. Syndicalisten krijgen brieven dat ze als doelwit vermeld staan op de lijsten van paramilitaire groepen. Ik ken een verhaal van een gepensioneerde die alsnog omgebracht werd door de link met de vakbond. Dat komt bij iedereen hard binnen… Natuurlijk zijn er meer gekende gevechten voor ons. Zoals die tegen onderaannemingen. Een gevecht dat dreigt loon- en arbeidsvoorwaarden te ondergraven.
Vakbondswerk in Colombia is een heel ander verhaal dan hier. Het is echt strijden voor fundamentele rechten zoals eten, drinken of een betaald pensioen. Het blijft belangrijk dat we als Belgische vakbond de vinger aan de pols houden en onrecht niet vergeten.
[1] FARC = Fuerzas Armadas Revolucionarias de Colombia (Revolutionaire Strijdkrachten van Columbia)